Festiwal Szekspirowski odbywa się w Gdańsku nie bez powodu. To właśnie stolica Pomorza jest jedynym miejscem w Polsce, które z całą pewnością odwiedził William Szekspir. Istnieją dokumenty poświadczające jego pobyt w Gdańsku. Razem ze swoją trupą teatralną gościł w Gdańskiej Szkole Fechtunku, która pełniła funkcję teatru.
To właśnie to wydarzenie było impulsem do zainaugurowania Festiwalu Szekspirowskiego.
Historia Festiwalu
Międzynarodowy Festiwal Szekspirowski w Gdańsku ma swoje korzenie w roku 1993, kiedy Fundacja Theatrum Gedanense zorganizowała pierwsze Gdańskie Dni Szekspirowskie. Cztery lata później, podczas obchodów tysiąclecia miasta, wydarzenie przekształcono w trwający do dziś Festiwal. Od tamtej pory odbywa się corocznie latem w Trójmieście (Gdańsk, Sopot, Gdynia), łącząc klasyczne inscenizacje Szekspira z odważnymi interpretacjami i wydarzeniami edukacyjnymi.
W ponad 28-letniej historii festiwalu zaprezentowało się ponad 250 zespołów z ponad 40 krajów. Na scenach gościli tacy mistrzowie teatru jak Peter Brook, Luk Perceval, Romeo Castellucci, Lew Dodin czy Eimuntas Nekrošius. Festiwal stał się międzynarodową platformą twórczej wymiany dla twórców, teatrologów i publiczności – jedyną tego typu imprezą w Polsce, a jedną z pięciu w Europie uhonorowaną prestiżową nagrodą EFFE Award.
29. edycja Festiwalu
29. Międzynarodowy Festiwal Szekspirowski odbędzie się w dniach 25 lipca – 3 sierpnia 2025 roku. Tegoroczne motto brzmi „Słowa, słowa, słowa”, zaczerpnięte z Hamleta – odnosi się do współczesnego świata, w którym nadmiar komunikatów nijak nie przekłada się na autentyczność przekazu.
W programie znalazło się aż 9 polskich premier, a festiwalowe sceny wzbogacą spektakle z Japonii, Ukrainy, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii oraz innych krajów. Otwarcie festiwalu zaplanowano na 25 lipca spektaklem ukraińskim „Burza”, zrealizowanym przez Narodowy Akademicki Teatr Lwowski im. Zankovetskiej – uznanym za jedną z najbardziej inteligentnych i nowatorskich interpretacji tej sztuki Szekspira w ostatnich dziesięcioleciach.
27 lipca Festiwal będzie gościć japońską grupę G. Garage Shakespeare‑dō Company, która zaprezentuje minimalistyczną, duchową adaptację „Ryszarda II” w duchu klasycznego teatru noh, z wyraźnie zarysowaną estetyką i liryczną muzyką. Natomiast 31 lipca widzowie będą mogli zobaczyć eksperymentalną, groteskową wersję „Makbeta” autorstwa The Tiger Lillies i La Perla 29 w nowatorskiej oprawie muzyczno‑kabaretowej.
W programie znajdzie się również spektakl „Learlike” – reinterpretacja „Króla Leara” z perspektywy córek Leara, przygotowana przez żeński kolektyw Greensleeved, finalistę konkursu ShakeSphere organizowanego przez Europejską Sieć Festiwali Szekspirowskich. Kolejną ciekawą propozycją będzie polska nowość „Wchodzi Duch”, spektakl tworzony przez Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie i Gdański Teatr Szekspirowski, który eksploruje tematy dziedziczenia, wpływu przeszłości i tożsamości poprzez reinterpretację pierwszego aktu „Hamleta”.
Zakończenie festiwalu przewidziano na 3 sierpnia, kiedy po ogłoszeniu zwycięzców konkursów – Złotego Yoricka, Nowego Yoricka oraz SzekspirOFF – wydarzenie uświetni koncert The Tiger Lillies.
3 konkursy - o Złotego Yorica, o Nowego Yoricka i SzekspirOFF
Integralną częścią Festiwalu Szekspirowskiego są trzy prestiżowe konkursy, które wyróżniają najciekawsze polskie realizacje teatralne i wspierają debiuty twórcze oraz niezależne inicjatywy inspirujące się twórczością Williama Szekspira.
Konkurs o Złotego Yoricka
To najstarszy i najbardziej prestiżowy konkurs festiwalu, organizowany nieprzerwanie od 1994 roku. Jego celem jest wyłonienie najlepszej polskiej inscenizacji dzieł Szekspira lub sztuki inspirowanej jego twórczością w danym sezonie artystycznym. Konkurs odbywa się w dwóch etapach: selekcjoner – krytyk Łukasz Drewniak – wybiera od 3 do 5 najlepszych premier sezonu 2024/2025, które zapraszane są na 29. edycję festiwalu. Następnie międzynarodowe jury spośród tych spektakli przyznaje statuetkę Złotego Yoricka oraz nagrodę pieniężną 40 000 zł.
Konkurs o Nowego Yoricka
Wprowadzony w 2023 roku, kierowany jest do młodych reżyserek, reżyserów oraz kolektywów artystycznych dopiero rozpoczynających swoją drogę twórczą. Celem jest zachęcenie do interpretacji i prezentacji dramatów Szekspira oraz eksperymentowania z formą teatru współczesnego. Laureaci otrzymują dofinansowanie w wysokości 25 000 zł i mogą zaprezentować swój projekt w formule „work in progress” podczas festiwalu.
Konkurs SzekspirOFF
Ten konkurs skierowany jest do artystów niezależnych i pozainstytucjonalnych zespołów teatralnych. Jego celem jest wspieranie oryginalnych projektów opartych na twórczości Szekspira lub inspirowanych jego dziełami. Zwycięskie projekty otrzymują wsparcie produkcyjne (do 25 000 zł) oraz są prezentowane podczas 29. edycji festiwalu. Nagroda to statuetka SzekspirOFF oraz nagroda finansowa (np. 15 000 zł).
Przyjedź do Gdańska na Festiwal Szekspirowski!
Warto specjalnie zaplanować podróż do Gdańska z okazji Festiwalu Szekspirowskiego – to jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych w Europie, które co roku przyciąga najwybitniejsze zespoły z całego świata. Jeśli zależy Ci na rozsądnym budżecie, świetnym wyborem będzie Hostel Szafarnia 10, położony nieopodal Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. Komfortowy nocleg w przystępnej cenie pozwoli zaoszczędzić środki, które można przeznaczyć na zakup biletów na wszystkie festiwalowe spektakle – dzięki temu w pełni zanurzysz się w atmosferze teatru, nie rezygnując z żadnej części programu.